Forex và Chứng khoán đều là những kênh đầu tư phổ biến thu hút sự tham gia của nhiều nhà đầu tư. Tuy nhiên, hai thị trường này sở hữu những đặc điểm và cách thức hoạt động riêng biệt. Hiểu rõ bản chất giữa Forex và Chứng khoán sẽ giúp bạn đưa ra lựa chọn đầu tư phù hợp nhất.
Forex và chứng khoán khác nhau như thế nào, giải mã điểm khác biệt?
Khái niệm và đối tượng giao dịch
Forex (Foreign Exchange) là thị trường tài chính toàn cầu lớn nhất, phi tập trung, hoạt động 24 giờ một ngày.
Đối tượng giao dịch trên thị trường Forex là các cặp tiền tệ, trong đó nhà đầu tư mua và bán các đồng tiền khác nhau với mục đích kiếm lời từ sự biến động của tỷ giá hối đoái.
Ngược lại, chứng khoán là thị trường tập trung, hoạt động trong giờ giao dịch cụ thể của các sàn giao dịch.
Trên thị trường chứng khoán, nhà đầu tư mua và bán các công cụ tài chính như cổ phiếu, trái phiếu, chứng chỉ quỹ, đại diện cho quyền sở hữu hoặc khoản nợ của các công ty, tổ chức phát hành. Mục đích chính là kiếm lời từ sự tăng giá của các công cụ tài chính này.
Cơ chế giao dịch
Trên thị trường Forex, giao dịch được thực hiện thông qua hệ thống giao dịch ký quỹ (margin trading).
Nghĩa là nhà đầu tư chỉ cần đặt cọc một phần nhỏ giá trị hợp đồng, thường từ 1% đến 10%, để mở một vị thế giao dịch lớn hơn nhiều lần số vốn thực tế.
Cơ chế đòn bẩy cao tạo cơ hội sinh lời lớn nhưng cũng làm tăng rủi ro thua lỗ.
Đối với thị trường chứng khoán, giao dịch có thể được thực hiện theo hai cách: ký quỹ hoặc thanh toán toàn bộ giá trị hợp đồng.
Trong giao dịch ký quỹ, nhà đầu tư cũng chỉ cần đặt cọc một phần giá trị hợp đồng, nhưng tỷ lệ đòn bẩy thường thấp hơn so với Forex, thường từ 2 đến 4 lần.
Ngoài ra, nhà đầu tư có thể chọn thanh toán toàn bộ giá trị hợp đồng mà không sử dụng đòn bẩy.
Phí giao dịch
Phí giao dịch trên thị trường ngoại hối tương đối thấp. Phí chính là phí chênh lệch giá mua bán (spread), đây là khoảng cách giữa giá mua và giá bán của một cặp tiền tệ.
Ngoài ra, một số nhà môi giới có thể tính phí chuyển tiền hoặc phí duy trì tài khoản, nhưng phí này thường rất nhỏ.
Ngược lại, thị trường chứng khoán thường phí giao dịch cao hơn. Trong đó bao gồm phí môi giới, phí giao dịch, phí lưu ký chứng khoán và các loại phí khác áp dụng cho từng giao dịch. Cụ thể:
- Phí môi giới: Là khoản phí nhà đầu tư phải trả cho công ty môi giới để thực hiện giao dịch.
- Phí giao dịch: Đây là khoản phí được tính trên mỗi giao dịch mua hoặc bán.
- Phí lưu ký chứng khoán: Là khoản phí nhà đầu tư phải trả hàng năm để được lưu giữ chứng khoán tại công ty chứng khoán.
- Phí khác: Tùy thuộc vào loại giao dịch và công ty chứng khoán mà có thể có các loại phí khác như phí chuyển khoản, phí quản lý tài khoản,…
Sự khác biệt về phí giao dịch giữa hai thị trường này chủ yếu do sự khác nhau về cơ sở hạ tầng và quy mô giao dịch.
Thị trường Forex phi tập trung, giao dịch thông qua nền tảng điện tử nên chi phí vận hành thấp hơn.
Trong khi thị trường chứng khoán có cơ sở vật chất, hệ thống quản lý phức tạp hơn nên phí giao dịch cao hơn.
Mức độ rủi ro
Về rủi ro đầu tư, Forex và thị trường chứng khoán có những khác biệt đáng kể. Forex có tính thanh khoản cực cao và biến động liên tục, dẫn đến rủi ro thua lỗ cao hơn.
Việc sử dụng đòn bẩy lớn kết hợp với biến động mạnh có thể khiến nhà đầu tư mất vốn nhanh chóng nếu không quản lý rủi ro tốt.
Ngược lại, rủi ro trên thị trường chứng khoán phụ thuộc vào nhiều yếu tố như hoạt động kinh doanh công ty, triển vọng ngành và tình hình thị trường.
Mặc dù vẫn có rủi ro, nhưng nhà đầu tư có thể đa dạng hóa danh mục để phân tán.
Lợi nhuận tiềm năng
Lợi nhuận tiềm năng trên thị trường ngoại hối là rất cao nhờ khả năng sử dụng đòn bẩy tài chính lớn cùng với tính thanh khoản và biến động giá liên tục của thị trường.
Đối với đầu tư chứng khoán, lợi nhuận tiềm năng thường đến từ ba nguồn chính: cổ tức, tăng giá trị của cổ phiếu/trái phiếu và lợi nhuận nhờ hoạt động kinh doanh thành công của công ty đó.
Có thể thấy, Forex mang lại khả năng sinh lời cao trong ngắn hạn, còn chứng khoán thích hợp cho đầu tư dài hạn, sinh lời ổn định.
Mức độ đầu tư tối thiểu
Một trong những lợi thế của thị trường Forex là yêu cầu vốn đầu tư ban đầu khá thấp. Nhà đầu tư có thể bắt đầu giao dịch Forex với chỉ từ vài 50 USD trong tài khoản. Mức vốn tối thiểu thấp giúp Forex trở nên dễ tiếp cận hơn với nhiều người.
Mức đầu tư tối thiểu ở thị trường chứng khoán sẽ phụ thuộc vào từng loại cổ phiếu cụ thể mà nhà đầu tư lựa chọn. Tùy giá cổ phiếu của từng công ty mà mức đầu tư khác nhau, có thể từ vài chục nghìn đồng đến hàng triệu đồng.
Phía trên là những điểm khác biệt giữa Forex và chứng khoán. Hy vọng qua bài viết bạn đã hiểu rõ bản chất, cơ chế hoạt động của 2 thị trường từ đó biết cách lựa chọn loại hình phù hợp với mình.